Thursday, 28 November 2013

'N NAAM

Al ooit mooi oor jou naam gedink? Nou nie die feit dat jy vernoem is na ouma die of tante daai nie. Of die feit dat jy nou die soveelste generasie is wat Maria, Wilhelmina, Petronella, Susanna is nie. Nee, eerder analities en die ou paadjie wat jul noodgedwonge saam moet stap. Wel, ek het nou die dag.  So broei daar toe, op ‘n gewone Dinsdagnamiddag tussen ‘n klomp syfers in ‘n vaal rekenmeesterskantoor, ‘n storie in my kop uit. Ja iets het aanleiding daartoe gegee en daarby kom ek later. Nou ja, onthou my goue reël in die lewe: stories moet geskryf word.

Nou ja ek is Marlize. Net dit. Gedoop, geregistreer en getjap. Geen afkortings, verkleinwoordjies, troetelnaampies nie. Geen Sprinkaanvlerkie of Springbokpensie nie. (Nou gaan ek myself in die rede val. Afrikaanse is nou maar net ‘n lekker taal. Hoe op dees aarde sê jy nou vir iemand in engels. Jy is my ou Erdvarksnoetjie? Onmoontlik.) Terug by die onderwerp so ek is net, Marlize.  Kort, bondig. Finish en klaar. Al die jare tot en met nou, was my naam maar net my naam. Ek het nie eers altyd ag geslaan daarop nie. Tog was daar hier en daar kere wat ek wel, daarop ag geslaan het, om verskeie uiteenlopende redes.
In my Sub-A jaar was ek natuurlik baie dankbaar dat my naam so kort was en boonop feitlik geen pensie-letters gehad het nie.  As ek verby die rondings van die a en die e gekyk het, was die res net stokkies-letters. Maklik en reguit. (Ja, ek was in die Sub-tyd in die skool. Genadiglik is vandag se kinders in die grade-tyd in die skool, anders sou hul defnitief nie hul fênsie saamgestelde name so vinnig geleer skryf het nie!) Toe die ander kinders in die klas nog swoeg met die lange ingewikkelde Sussarra’s, Wilhelmiena’s, Petronella’s ensovoorts het ek al my naam onder die knie gehad. As bonus het die z my naam baie belangrik laat lyk. Vir my in elk geval. Niemand anders se name het daardie letter gehad nie, want liewe leser, jy moet in ag neem dat dit voor die tye was, waarin ouers hul kinder se name agter uit Die Huisgenoot, gekies het. In vandag se Uit-Die-Huisgenoot-en-Van-Die-Internet-name, kry jy die vreemdste letters en konkoksie-samestellings. Met, as die spreekwoordelike kersie op die koek, deeltekens kolletjies en kappies net om dit af te rond of dalk meer belangrik te laat lyk. Geen mens weet regtig hoe om dit uit te spreek of wat dit beteken nie, net die ma. En seker ook net die dag wat sy dit uitgedink het. “Sussie, jou naam is die eerste letterr van Pappa se derde naam, die agste letter van ta’Breggie se naam, want dalk onthou sy jou hieroor in haar testament, die laaste lettergreep het ons uit die Huisgenoot gekry en die agtervoegsel is Tom Cruise en Demi, wat al intussen geskei is, se tweede kind se middelste deel van haar naam.” ’n Mondvol Sussie. Ek hoop jy onthou dit.  Sterkte Sussie, die tussenin tyd van jou lewe is dit gangbaar, maar onthou jy moet dit iewers leer skryf en dan moet jy dit ook onthou  - al is jy tagtig!

 

Toe ek 16 word, was ek net so bly dat ek ‘n redelike kort en eenvoudige naam het.  Wanneer jy 16 word, doen jy aansoek vir ‘n Identiteits dokument en dit in ‘n land wat pas onafhanklik geword het. ‘n Land met ‘n spik-splintenuwe regering in die kussings wat nuwe wette na willekeur uitdink sonder om aan die uitvoerbaarheid aandag te gee. Nou ja, dit alleen spreek van ‘n moontlike ramp, wat dit ook in baie gevalle was. Dit was eintlik choas, want daar kon ‘n halwe honderd goed op daardie I.D. kaart verkeerd gegaan het. Die feit dat ek net een, maklike en boonop duidelik vroulike naam gehad het, het die deure vir heelwat verwarring toegeklap.  Dankie tog! My I.D was met die eerste aansoek reg en tot vandag toe waak ek ooe daardie kaartjie soos die duiwel oor ‘n vroom siel! Weereens dankie aan my ouers wat my nie 4 saamgestelde name, besaai en getooi met kolletjies en koppeltekens, gegee het nie, Dis sou eenmaal te veel gewees het vir die Namibiese regering en later jare, vir my Aussie kollegas…

 

So loop ek toe soos almal, verder op die lewenspaadjie wat op hierdie stadium in Aus draai. Dis dan ook net hier wat dinge interessant raak. Nou ja, net soos die Engelse, sê die Aussies nie graag ‘n ‘r’nie. Hul vermy dit soos pes. So ek was skaars ‘n week hier, toe het Marlize van vorm en klank verander. (Darem nog herkenbaar). Dié torie broei toe uit na aanleiding van my kollega se Aus-Maleisies uitspraak van my naam.Nou ek werk tans in ‘n kantoor met verskeie nasionaliteit, aksente en uitsprake. En dis waar dinge interessant raakJ

 

So om ‘n lang storie kort te maak. My naam,uitgespreek met ‘n Aus-Maleisiese aksent is: Maaali (Jip amper soos die staat in Afrika maar met ‘n langer aa klank.) In Aus-Iers is dit is soos Marly. ‘n Vinnige klank met klem op die a en ‘n vae ‘r’is wel te hore. In Aussie is dit Marley. Soos die fliek van daardie verskriklike stout hond, onthou jul? Die ‘r’word nie regtig uitgespreek nie, maar is darem daar. In Kanadees, met ‘n sterk Vancouver aksent is die mARlize. Met die a heeltemal oorrond en die R word gerol en baie DUIDELIK uitgesprrrrrreek. Maar alles steeds herkenbaar. In Engels is die Maly, deur die neus uitgespreek. Sag en waardig soos net die Engelse dit kan doen. In een of ander Noord-Afrika aksent is dit iets soos:  Ma (dan raak alle klanke verlore) i. Daar is ten minste nie ‘n klik of ‘n klak in nie. Dit kon //Mariesa gewees of Steenboktongetjie…

Baie groete uit Annerland.

M

            A

                        r

                                    L

                                                I

                                    Z

                        E…….

No comments:

Post a Comment

MEER AS NET ‘N KWILT Vandat ek kon onthou was kwilts, of soos dit in die volksmond bekend staan, lappieskomberse deel van my lewe. Me...